kapsam geçerliliği ne demek?

Kapsam geçerliliği, bir testin veya ölçümün, konunun tüm yönlerini kapsayıp kapsamadığını değerlendiren bir ölçüttür. Bir ölçek veya test ne kadar kapsam geçerliliğine sahipse, o kadar geniş bir yelpazedeki kişilerin veya durumların doğru bir şekilde değerlendirilebileceği kabul edilir. Kapsam geçerliliği, bir ölçeğin veya testin belirli bir amaca yönelik olup olmadığını ve hedeflenen konunun tüm yönlerini tam olarak ele alıp ele almadığını belirlemek için kullanılır.

Kapsam geçerliliği, genellikle ölçme aracının tasarımı ve madde seçimi aşamalarında değerlendirilir. Doğru bir şekilde ölçmek istenen kavramla ilgili tüm boyutlar ve alt boyutlar göz önüne alınmalıdır. Bu nedenle, kapsam geçerliliği, bir ölçüm aracının içerik geçerliliği ile yakından ilişkilidir. İçerik geçerliliği, bir ölçüm aracının hedeflenen kavramla ilgili önemli alanların kapsandığını ve örneklem özellikleriyle ilgili olduğu kabul edilir.

Kapsam geçerliliği değerlendirmesi, bir panel veya uzman değerlendirme grubu tarafından yapılabileceği gibi, literatür araştırması ve konuyla ilgili diğer kaynakların da incelenmesini gerektirebilir. Bu değerlendirme süreci, ölçme aracının ilgili konuda ne kadar kapsamlı olduğunu, tüm boyutları hesaba kattığını ve gereksinimleri karşılamada ne kadar etkili olduğunu belirlemeye yardımcı olacaktır.

Kapsam geçerliliği, bir ölçüm aracının genel kullanılabilirliğini ve uygulanabilirliğini belirlemeye yardımcı olabilir. Ancak kapsam geçerliliği tek başına yeterli değildir, çünkü ölçme araçlarının başka geçerlik türleri (ör. yapı geçerliliği, öngörü geçerliliği) de değerlendirilmelidir. Bu, bir ölçme aracının tüm yönlerini değerlendirmeye ve güvenilir bir şekilde kullanılmaya devam edebilmesi için önemlidir.